Je loopt door de smalle straten van Wenen en ineens doemt het voor je op: een gebouw dat zo uit een sprookjesboek lijkt te komen. Felgekleurde gevels, kronkelende lijnen en overal groen—alsof de natuur en architectuur hier een verbond hebben gesloten. Dit is het Hundertwasserhaus, een van de meest gefotografeerde bezienswaardigheden van Wenen en een schoolvoorbeeld van hoe kunst en functionaliteit naadloos in elkaar kunnen overvloeien.
Gebouwd in de jaren ’80 als sociaal wooncomplex, is het Hundertwasserhaus vandaag de dag een architectonisch icoon. Het is het levenswerk van de Oostenrijkse kunstenaar Friedensreich Hundertwasser, die streed tegen saaie, rechte lijnen en pleitte voor organische vormen en een diepere verbinding met de natuur. Zijn visie? Steden moesten weer ademhalen, gebouwen mochten geen monotonie uitstralen en bewoners moesten zich onderdeel voelen van hun leefomgeving.
Hoewel het gebouw niet van binnen te bezoeken is, trekt het jaarlijks duizenden bezoekers die de speelse vormen en levendige kleuren komen bewonderen. In de directe omgeving vind je het Hundertwasser Village en het Kunst Haus Wien, waar je nog dieper kunt duiken in de wereld van deze eigenzinnige kunstenaar. Maar wat maakt het Hundertwasserhaus zo bijzonder? En waarom is dit gebouw, dat ooit op veel weerstand stuitte, nu een van de meest geliefde plekken in de stad?
Inhoudsopgave
Wie was Friedensreich Hundertwasser?
Friedensreich Hundertwasser (1928-2000) was een Oostenrijkse kunstenaar, architect en milieuactivist die wereldwijd bekend werd om zijn kleurrijke en organische ontwerpen. Zijn echte naam was Friedrich Stowasser, maar hij koos er bewust voor om zijn achternaam te veranderen – “Sto” betekent “honderd” in het Russisch, en zo ontstond de naam Hundertwasser.
Al vanaf jonge leeftijd ontwikkelde Hundertwasser een afkeer van de strakke, symmetrische bouwstijlen die steden steeds meer begonnen te domineren. Hij geloofde dat gebouwen niet steriel en rechtlijnig moesten zijn, maar moesten samensmelten met de natuur. Dit idee werd later de basis voor zijn architectonische filosofie: gebouwen met golvende lijnen, groene daken en een sterke connectie tussen mens en omgeving.
Naast architectuur hield Hundertwasser zich intensief bezig met schilderkunst en milieubewustzijn. Hij was een voorvechter van ecologische bouwtechnieken, hergebruik van materialen en duurzaam wonen. Zijn ontwerpen waren vaak voorzien van bomen die uit ramen groeiden, onregelmatige vloeren (“de mens moet voelen dat hij loopt en niet zweeft”) en kleurrijke mozaïeken.
Hundertwasser was controversieel in de architectuurwereld. Zijn speelse, bijna anarchistische stijl botste met de functionele, minimalistische bouwtrends van zijn tijd. Toch wist hij door zijn unieke visie een grote schare bewonderaars te verzamelen. Het Hundertwasserhaus in Wenen, ontworpen in samenwerking met architect Josef Krawina, werd een van zijn beroemdste werken en is vandaag de dag een van de herkenbaarste gebouwen van de stad.
Naast het Hundertwasserhaus liet hij zijn stempel achter op verschillende andere bouwwerken in Oostenrijk en daarbuiten, waaronder het Kunst Haus Wien, Het kuuroord Bad Blumau, het Hundertwasser Bahnhof Uelzen in Duitsland en de Maishima Sludge Center in Osaka, Japan. Zijn idealen en ontwerpen blijven ook na zijn dood invloedrijk binnen de wereld van duurzame architectuur.
De bouw en architectuur van het Hundertwasserhaus
In de jaren ’70 wilde de gemeente Wenen een nieuw wooncomplex realiseren. Friedensreich Hundertwasser kreeg de kans om het ontwerp te beïnvloeden en greep die met beide handen aan. Zijn visie? Een gebouw dat geen kille betonnen blokkendoos zou worden, maar een levendige, organische plek waar mens en natuur samenkomen.
Samen met architect Josef Krawina, die de technische uitvoering begeleidde, begon Hundertwasser in 1983 aan de bouw. Twee jaar later was het project voltooid. Het resultaat: een speels vormgegeven wooncomplex dat sterk afwijkt van traditionele stadsarchitectuur. Golvende gevels, asymmetrische ramen en weelderig groen maken het tot een van de meest opvallende gebouwen van Wenen.
Wat maakt het Hundertwasserhaus bijzonder?
- Ongelijke vloeren en muren – Strakke lijnen en monotone vormen ontbreken volledig. Geen enkele ruimte is identiek, waardoor het geheel een organisch karakter krijgt.
- Natuur als integraal onderdeel – Op de daken en balkons groeien meer dan 200 bomen en struiken, waardoor het gebouw ademt en meebeweegt met de seizoenen.
- Expressieve kleuren en mozaïeken – De gevel is een levendig kunstwerk op zich, waarin blauw, geel, rood en groen op onvoorspelbare wijze samenkomen.
- De “raamrechten” – Hundertwasser stelde dat bewoners hun ramen mochten aanpassen en decoreren zoals ze wilden, zodat ze hun persoonlijke stempel op de buitenkant konden drukken.
Ondanks de aanvankelijke scepsis vanuit de architectuurwereld groeide het Hundertwasserhaus uit tot een icoon. Het bewijst dat een wooncomplex meer kan zijn dan functioneel; het kan een statement zijn, een kunstwerk dat emoties oproept en inspireert.
Bezoek aan het Hundertwasserhaus
Het Hundertwasserhaus is een van de bezienswaardigde gebouwen in Wenen, maar in tegenstelling tot veel andere bezienswaardigheden kun je het niet van binnen bekijken. Dit komt doordat het een wooncomplex is waar mensen daadwerkelijk leven. Om de privacy van de bewoners te respecteren, blijven de appartementen gesloten voor publiek. Toch is een bezoek de moeite waard, want al vanaf de buitenkant biedt het gebouw genoeg om te bewonderen.
De beste manier om het Hundertwasserhaus te ervaren, is door het van verschillende hoeken te bekijken. De speelse lijnen, asymmetrische ramen en de kleurrijke façade zorgen ervoor dat je telkens iets nieuws ontdekt. Vooral in de ochtend of late namiddag, wanneer het licht zacht over de gevel valt, komt het gebouw het mooiste tot zijn recht.
Wat kun je wél doen?
Als je meer wilt weten over Hundertwasser en zijn architectuur, bezoek dan het Kunst Haus Wien, op slechts een paar minuten lopen van het Hundertwasserhaus. Dit museum, eveneens in zijn kenmerkende stijl gebouwd, geeft een diepgaand inzicht in zijn werk en idealen. Hier kun je zijn schilderijen, grafisch werk en architecturale ontwerpen bekijken, evenals tijdelijke tentoonstellingen over duurzaamheid en ecologische bouwkunst.
Direct naast het wooncomplex ligt het Hundertwasser Village, een kleine passage met winkels, cafés en kunstgalerijen die volledig in zijn stijl zijn ontworpen. Hier kun je souvenirs kopen, een kop koffie drinken of gewoon genieten van de kleurrijke omgeving.
Beste momenten om het Hundertwasserhaus te bezoeken
- Vroeg in de ochtend of laat in de middag – Dan is het minder druk en heb je de beste lichtomstandigheden voor foto’s.
- Buiten het hoogseizoen (voorjaar of herfst) – In de zomer trekken veel toeristen naar deze plek, waardoor het moeilijk kan zijn om het rustig te bewonderen.
- Tijdens een architectuurwandeling – Verschillende georganiseerde tours in Wenen besteden aandacht aan Hundertwasser en zijn invloed op de stad.
Het Hundertwasserhaus is meer dan een bezienswaardigheid; het is een levend kunstwerk dat je uitnodigt om architectuur op een andere manier te ervaren. Zelfs zonder een kijkje binnen, laat het een onuitwisbare indruk achter.
Praktische informatie voor je bezoek
Hoewel het Hundertwasserhaus niet van binnen te bezichtigen is, blijft het een populaire trekpleister in Wenen. Met een goede voorbereiding haal je het meeste uit je bezoek en combineer je het eenvoudig met andere bezienswaardigheden in de stad.
Locatie & bereikbaarheid
Adres: Kegelgasse 36-38, 1030 Wenen
Openbaar vervoer:
- Tram 1 (halte Hetzgasse) – Vanaf hier is het een paar minuten lopen.
- Metro U3/U4 (halte Landstraße) – Vanaf hier is het ongeveer tien minuten lopen.
- Bus 4A (halte Rasumofskygasse) – Direct in de buurt van het gebouw.
Het Hundertwasserhaus ligt in het 3e district van Wenen, net buiten het historische centrum. Vanuit de Innere Stadt (het stadscentrum) ben je er in ongeveer 15 minuten met het openbaar vervoer.
Beste plekken om het Hundertwasserhaus te fotograferen
Door de compacte omgeving is het lastig om het gebouw in zijn geheel vast te leggen. De beste plekken om foto’s te maken zijn:
- De overkant van de straat, waar je een goed overzicht hebt van de kleurrijke gevel.
- De hoek van de Löwengasse en de Kegelgasse, waar de speelse vormen en het groen goed zichtbaar zijn.
- Het verhoogde terras bij het Hundertwasser Village, van waaruit je een uniek perspectief hebt op het gebouw.
Eten en drinken in de buurt
In de directe omgeving van het Hundertwasserhaus vind je enkele leuke cafés en restaurants waar je kunt pauzeren na je bezoek. Enkele aanraders:
- Café Kunst Haus Wien – Gelegen bij het Kunst Haus Wien, met een gezellige binnentuin in Hundertwasser-stijl.
- Joseph Brot – Een ambachtelijke bakkerij met uitstekende koffie en vers brood.